T.C.
ANKARA VALİLİĞİ
İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
Sayı : 59189583-115.99/ .... / 01 /2013
Konu : Mera, Yaylak, Kışlaklar ile
Umuma Ait Çayır ve Otlakıyelerin
Kullanım Esasları
GENEL EMİR
(2013/1 )
İlgi: a) 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu
b) 4342 sayılı Mera Kanunu
c) 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanun
d) 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu
e) İçişleri Bakanlığı'nın 2010/5 ve 2010/42 sayılı Genelgesi
f) Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 2007/1 sayılı Genelgesi
g) Ankara İl Mera Komisyonunun 18.01.2013/1 sayılı Kararı
İlgi Kanunlar, genelgeler ve karar uyarınca ilimizde mera, yaylak, kışlak ve umuma ait çayır ve otlakıyelerde aşırı ve düzensiz otlatmayı, işgal ve tecavüzleri ve yaylalarda düzensiz yapılaşmayı önlemek üzere 2013 yılında ilimiz genelinde mera, yaylak, kışlak ve umuma ait çayır ve otlakiyeler aşağıdaki esaslar doğrultusunda kullanılacaktır.
1) Mera, yaylak ve kışlaklardan faydalanmak için, şahsın; mera kanunun 22 inci maddesi gereği mera, yaylak ve kışlağın bulunduğu yerleşim yerinde en az 6 (altı) aydan beri ikamet ediyor olması, hayvanlarının ise 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında yayımlanmış Yönetmenlikler, Tebliğler, Talimatlar doğrultusunda Hayvan Sevk Raporu veya Menşei Şahadetnamesinde şahsın üstüne kayıtlı olması gerekir. Aksi takdirde şahıs ve üzerine kayıtlı hayvanlar göçer konumda olacağından, mera, yaylak ve kışlağın bulunduğu yerleşim yerindeki otlatma hakkından faydalanamaz.
2) İlimizdeki mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlakıyelerin otlatma periyodundaki kaba yem üretimleri, mevcut hayvanların otlatma periyodu dönemindeki kaba yem ihtiyacını karşılamadığından ve 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında tespit, tahdit, tescil ve tahsis çalışmaları henüz tamamlanmadığından 2012 yılında ilimizde mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlakıyelerin İl dışından gelen göçerlere (sürü sahiplerine) kiralama işlemi yapılmayacaktır.
3) Mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlakıyelerin erken ilkbaharda ve geç sonbaharda otlatma, düzensiz ve aşırı otlatma sonucu oluşabilecek tahribatın önüne geçerek otlatma kapasitesi ve verimliliklerinin artırılması, sürdürülebilirliliklerinin sağlanması, kaliteli kaba yem üretiminin artırılması için 2013 yılında İlimizdeki mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlakıyelerde aşağıdaki plan doğrultusunda otlatma yapılacaktır. Kışlık kaba yem ihtiyacını karşılamak üzere biçilerek değerlendirilen yerler biçim öncesi otlatılmayacaktır.
a) Yaylak ve Kışlak olmayan yerleşim birimlerinde;
15 Nisan -15 Temmuz : Mera, Umuma ait Çayır ve Otlakıyeler de otlatma
15 Temmuz–15 Eylül : Anız otlatma
15 Eylül–15 Ekim : Mera, Umuma ait Çayır ve Otlakıyeler de otlatma
b) Yaylak ve Kışlak olan yerleşim birimlerinde;
15 Nisan -15 Mayıs : Mera, Umuma ait Çayır ve Otlakıyeler de otlatma
15 Mayıs– 15 Eylül : Yaylak otlatma
15 Eylül–15 Ekim : Mera, Anız, Umuma ait Çayır ve Otlakıyeler de otlatma
Bu otlatma planlarının uygulamasını sağlamakla, mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlakıyelerin bulunduğu yerleşim yerinde varsa Mera Yönetim Birlikleri, yoksa Köy İhtiyar Heyetleri veya Belediyeler sorumludur.
4) Mera Amenajman ve Islah Projesi uygulanan mera, yaylak ve kışlaklarda 3 uncu maddede açıklanan Otlatma Planı haricinde, proje kapsamında hazırlanan Münavebeli Otlatma Planları uygulanır. Bu otlatma planlarının uygulamasını sağlamakla, proje uygulanan mera, yaylak ve kışlakların bulunduğu yerleşim yerinde varsa Mera Yönetim Birlikleri, yoksa Köy İhtiyar Heyetleri veya Belediyeler sorumludur.
5) Üçüncü maddede belirtilen otlatma planı başlangıç ve bitiş tarihlerine uymak şartıyla bölgenin iklim özelliklerine ve arazi kullanım şartlarına göre kurulu ise o yerin Mera Yönetim Birliğince, kurulu değil ise Köy İhtiyar Heyetince karar almak ve kararlarını o yerin mülki idare amirine (İl /İlçe Müdürlüklerine) onaylatmak şartıyla münavebeli otlatma uygulayabilirler.
6) Birinci madde de açıklanan otlatma hakkına sahip çiftiler, tahsis kararı alınmamış yerleşim birimlerinde mera tespit dosyasındaki otlatma kapasitesini (BBHB), tahsis kararı alınan yerlerde ise tahsis kararındaki otlatma kapasitesini (BBHB) esas alarak Mera Yönetmenliğindeki parametrelere göre hesaplanacak cins ve sayıda hayvan otlatma hakkına sahiptir.
7) 4342 sayılı Mera Kanunun 26. maddesi gereği 2012 yılı için otlatma bedeli Küçükbaş hayvanlarda 1,5 TL, Büyükbaş hayvanlarda ise 4,5 TL olarak tespit edilmiş olup, mera, yaylak, kışlaklardan yararlananlardan, hayvan sayıları ve belirlenen birim fiyatlar esas alınarak hesaplanacak otlatma bedeli, Mera Yönetim Birliği oluşturulmuş yerleşim birimlerinde Mera Yönetim Birliklerince, diğer yerleşim birimlerinde Muhtarlık veya Belediyeler tarafından tahsil edilerek, köy sandığına veya belediye bütçesinde ayrı bir hesaba gelir kaydedilir ve gelirler o yerin mera alanlarının ıslahı ve geliştirilmesi amacıyla kullanılır.
8) Mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlakıyelerin otlatma ihtiyacı fazlası olan ve biçilmeye uygun yerlerinde kışlık kaba yem ihtiyacını karşılamak üzere kurulu ise o yerin Mera Yönetim Birliklerince, kurulu değil ise Köy İhtiyar Heyetlerince karar almak ve kararlarını o yerin mülki idare amirlerine (İl /İlçe Müdürlüklerine) onaylatmak şartıyla biçim yaptırabilirler. Biçim yapılarak elde edilen kışlık kaba yem öncelikle otlatma hakkına sahip çiftçilerin ihtiyacını karşılamak üzere otlatma hakkı oranında paylaştırılır, ihtiyaç yoksa
satılarak elde edilecek gelir köy sandığına veya belediye bütçesinde ayrı bir hesaba gelir kaydedilir ve o yerin mera alanlarının ıslahı ve geliştirilmesi amacıyla kullanılır.
9) Mera, yaylak ve kışlaklarda; 442 sayılı Köy Kanununda öngörülen inşaatlar ile Valilikten izin alınmak suretiyle imar mevzuatına göre yapılacak kullanma amacına uygun mandıra, suluk, sundurma ve süreklilik göstermeyen barınak ve ağıllar ile Turizm Bakanlığının talebi üzerine turizme açılması uygun görülen alanlarda ahşap yapılar dışında ev, ahır vb. inşaatlar yapılamaz.
10) 4342 sayılı Mera Kanunu gereği mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlakıyeler Kanunda belirtilen amacı (otlatma ve/veya biçerek değerlendirme) dışında kullanılamaz. Bu alanlar sürülerek tarımsal faaliyette kullanılamaz, üzerine bağ, bahçe tesis edilemez.
11) Sürü sahipleri hayvanlarını mera, yaylak ve kışlaklara naklederken, mümkün olduğunca karayollarını kullanmayacaklar, kullanmak zorunda kalırlarsa, hayvanlarını gidiş yönünde yolun en sağından ve imkân olduğunda yolun dışından, imkân yoksa yolu en az genişlikte kullanacaklardır. Sürü sahipleri kara yolunda hayvanlarını karşıdan karşıya geçirirken mümkün olduğunca hemzemin (alt) geçişlerini ve köprü altlarını kullanacak, bu mümkün değilse emniyetli geçiş sağlamak için gerekli önlemleri alacaktır.
12) Sürü sahipleri hayvanlarını mera, yaylak ve kışlaklara naklederken ve/veya otlatırken güzergâhtaki tarım alanları, su kanalları, suluk vb. çiftçi mallarına zarar vermemek ve tecavüz etmeyecek şekilde önlemlerini alacaktır.
13) Yaylak ve Kışlaklarda bulunan hayvanların sütlerini işlemek amacıyla bu alanlarda geçici nitelikte kurulacak mandıra vb. tesisler için Valilikten önceden izin alınacaktır. Ayrıca bu işletmeler 5996 sayılı Kanunun Gıda ve Yem başlıklı V. Kısımdaki hükümler gereği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünden gerekli gıda üretim izni alacaklardır.
14) Mera, yaylak ve kışlakların hayvancılık sektörünün gelişmesindeki ve çiftçilerin refah seviyesinin yükseltilmesindeki önemi nedeniyle İçişleri Bakanlığının 2010/5 ve 2010/42 sayılı Genelgelerinde belirtildiği üzere zorunlu haller dışında, bu alanlarda çiftçilerimizin kullanmasına kısıtlama yapılmadan yol kontrol, arama faaliyetleri vb. güvenlik önlemlerinin alınması esastır.
15) Mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır veya otlakıyelere yapılan tecavüz, işgal vb. izinsiz müdahalelerle ilgili duyum, ihbar ve şikâyetleri Muhtarlar ve Belediyeler, İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne veya Kaymakamlıklara bildirmek zorundadır. Şikayet veya ihbarı alan Kaymakamlıkça zaman kaybına neden olmadan öncelikle 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi uyarınca gerekli işlemler yapıldıktan sonra sonuç İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne bildirilecektir.
16) Mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlakıyelerde her türlü hayvancılık faaliyetinde; 5996 sayılı Kanunu'nun Hayvan Refahı ve Zootekni başlıklı II. Kısmındaki ve 5199 sayılı Hayvan Hakları Kanun'larındaki hükümlere uyulacaktır.
Yukarıda açıklanan hususlara uymayanlar hakkında fiilleriyle ilgili olarak özel kanunlarında yazılı hükümler uygulanır. Özel Kanunlarında fiilleriyle ilgili hüküm bulunmadığı takdirde 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 32 inci maddesi kapsamında işlem yapılır. Ayrıca gerektiğinde 5237 sayılı Türk Ceza Kanunun 154 uncu maddesi hükümlerince işlem yapılmak üzere durum adlı makamlara bildirilir.
İşbu genel emir'in görev ve sorumluluk alanları itibarıyla Kaymakamlıklar, Belediye Başkanlıkları, İl Jandarma Komutanlığı, Köy ve Mahalle Muhtarlıkları ve kurulu ise Mera Yönetim Birlikleri tarafından mahallinde 7 (Yedi) gün süreyle mutad vasıtalarla ilan edilerek ve/veya ettirilerek vatandaşlarımıza duyurulması sağlanacak ve uygulaması yakından takıp edilerek herhangi bir aksaklığa meydan verilmeyecektir.
Gereğini arz / rica ederim.